"Het [Artificial Intelligence] is mogelijk een belangrijke verandering op de arbeidsmarkt, want het verandert ook onze arbeidsrelaties. Plotseling hebben we een virtuele professionele assistent naast ons. Dat is nieuw, dus daar moeten we nog mee leren omgaan." Aldus hoogleraar Maarten Goos van de Universiteit Utrecht. Hij doet onderzoek naar de invloed van technologie op de arbeidsmarkt (bron: NOS AI op de arbeidsmarkt: chatbot als doktersassistent (nos.nl)).
Met dit tweeluik laten we zien wat de rol van Artificial Intelligence (AI) nu al is én lijkt te worden in ons werk. Voordat we ingaan op de rol van AI in de inclusieve arbeidsmarkt, staan we in deze eerste blog stil bij de definitie van AI, de verschillende gebruiksvormen en de toepassingen. In de tweede blog bespreken we een fictieve casus, waaruit blijkt dat we niet zonder onze eigen interpretaties kunnen. Enkel met eigen interpretaties zijn we in staat AI op de juiste manier te gebruiken zodat het gewenste resultaat behaald wordt.
Wat is Artificial Intelligence?
Artificial Intelligence verwijst naar de ontwikkeling van computersystemen die taken uitvoeren die normaal gesproken menselijke intelligentie vereisen. Deze systemen gebruiken algoritmen en modellen om te leren van gegevens, patronen te herkennen, problemen op te lossen en beslissingen te nemen. AI is als een computer die leert denken als een mens. AI kan helpen bij het herkennen van stemmen, begrijpen van afbeeldingen en het maken van voorspellingen. Denk aan een chatbot ter vervanging van de klantenservice, spraakassistenten zoals Siri of slimme auto's die zelf kunnen rijden. Het is een handige technologie, maar we moeten ook nadenken over hoe we het op een goede en veilige manier kunnen gebruiken.
Wat betekent AI voor ons werk?
Met behulp van de verschillende vormen van AI kan een groot deel van ons werk versneld worden; AI kan dienen als inspiratiebron en het uitvoeren van controlewerkzaamheden. Er wordt hard gewerkt aan manieren om AI in te zetten in het wervings- en selectieproces. Dit biedt veel kansen voor de gemeentelijke doelgroepen. Tijdens het wervings- en selectieproces worden nog (te) vaak (te) veel mensen buitengesloten om te werken in een bepaalde functie op basis van biases die de werkgever heeft. Een computer heeft geen biases, dus selecteert op basis van de kwaliteiten van de sollicitant. In het volgende deel van het tweeluik wordt dit verder uitgelegd en uitgewerkt aan de hand van een fictieve casus.
Een van de bekendste vormen van AI: ChatGPT
ChatGPT is een computerprogramma dat is ontworpen om mensachtige tekst te genereren en menselijke taal te begrijpen. Het doel van ChatGPT is om natuurlijke en begrijpelijke gesprekken te voeren met gebruikers, waarbij het kan helpen bij vragen beantwoorden, informatie verstrekken en teksten genereren op basis van de input die het ontvangt. Het heeft geleerd van enorme hoeveelheden tekst om een breed scala aan onderwerpen te begrijpen en te reageren op diverse verzoeken.
De ontwikkelingen rondom AI en de verschillende gebruiksvormen ervan gaan snel. Tegelijk weten we nog niet precies hoe we AI goed kunnen gebruiken. Het voelt onwennig, of zelfs als “valsspelen”, om aan ChatGPT mogelijke oplossingen voor een bepaald probleem te vragen. Daarnaast wordt in de media vaak de negatieve in plaats van de positieve kant belicht. Met onderstaand voorbeeld laten we zien dat ChatGPT goed gebruikt kan worden om op ideeën te komen.
We gaven ChatGPT de volgende opdracht:
“Geef me 5 manieren om mensen met een arbeidsbeperking duurzaam te plaatsen binnen mijn bedrijf”
Het antwoord dat ChatGPT gaf, was:
“Het duurzaam plaatsen van mensen met een arbeidsbeperking in je bedrijf is niet alleen maatschappelijk verantwoord, maar kan ook de diversiteit en inclusie bevorderen. Hier zijn vijf manieren om dit doel te bereiken:
-
Inclusief Wervingsproces:
Pas je wervingsproces aan om inclusiever te zijn. Werk samen met organisaties die gespecialiseerd zijn in het plaatsen van mensen met een arbeidsbeperking. Zorg ervoor dat je vacatures en sollicitatieprocedures toegankelijk zijn voor alle kandidaten.
- Aanpassingen op de Werkplek:
Bied aanpassingen op de werkplek aan die specifiek zijn afgestemd op de behoeften van medewerkers met een arbeidsbeperking. Dit kan variëren van fysieke aanpassingen tot technologische ondersteuning, afhankelijk van de individuele behoeften.
-
Training en Bewustwording:
Zorg voor trainingen voor alle medewerkers om bewustzijn te creëren over verschillende arbeidsbeperkingen. Het begrip en de acceptatie van diversiteit op de werkplek dragen bij aan een inclusieve cultuur.
-
Jobcarving:
Overweeg jobcarving, waarbij taken worden aangepast om beter aan te sluiten op de capaciteiten van medewerkers met een arbeidsbeperking. Identificeer specifieke taken die binnen hun vaardigheden vallen en die waarde toevoegen aan het bedrijf.
-
Mentorschap en Ondersteuning:
Bied mentorprogramma's aan waarin ervaren medewerkers fungeren als mentoren voor nieuwkomers met een arbeidsbeperking. Dit helpt hen niet alleen bij het inwerken, maar biedt ook sociale ondersteuning.
Het creëren van een inclusieve werkomgeving vereist betrokkenheid op alle niveaus van het bedrijf. Door deze stappen te volgen, kun je niet alleen mensen met een arbeidsbeperking duurzaam plaatsen, maar ook een werkcultuur bevorderen waarin diversiteit wordt gewaardeerd en benut.”
Maar hoe gebruik je AI dan?
Uit bovenstaand voorbeeld blijkt dat wanneer je een concrete vraag aan ChatGPT stelt, er concrete en goede antwoorden komen. Wat opvalt, is dat er niet wordt uitgelegd hoe je vervolgens aan de slag gaat met de antwoorden die ChatGPT aan je geeft. Daarnaast mist de interpretatie van de vraag. Het is dus niet zo dat de antwoorden die ChatGPT geeft, direct en altijd toegepast kunnen worden. Welke manieren in dit geval voor een organisatie het beste ingericht kunnen worden, en de manier waarop, daar blijven menselijke hersenen (en gevoel) voor nodig. Concluderend kan ChatGPT gebruikt worden ter inspiratie, het versnellen van processen en het voorkomen dat we in biases gaan denken. Dit geldt niet alleen voor ChatGPT, maar ook voor andere AI-toepassingen, zoals chatbots. Het blijft echter belangrijk om zélf de juiste interpretatie te doen van de oplossing die AI biedt. Hiervoor zijn de professionals die dagelijks deze problemen tegen komen altijd een goede oplossing.
Op naar deel 2!
In het tweede deel gaan we dieper in op het gebruik van AI, waar we aan de hand van een casus laten zien dat AI de interpretatie van emotie mist. We bespreken hoe je dan toch goed gebruik kunt maken van de mogelijkheden van AI.
