Wanneer je als bedrijf midden in de maatschappij wil staan, moet je zelf ook een afspiegeling van die maatschappij zijn. Dus ook mensen met een arbeidsbeperking een kans bieden. Andy Aarts zet zich daar bij Praxis voor in.
Iedereen die bij Praxis wil werken moet een kans krijgen. Daarom hebben we in 2019 een projectgroep inclusiviteit opgericht. In het zuiden van het land kreeg ik in het verleden al van UWV kandidaten met een arbeidsbeperking voorgesteld en die plaatsten we dan in winkels. Maar toen we het landelijk wilden uitrollen, liepen we er steeds tegenaan dat we niet wisten hoe Winkelmanagers in hun gemeente de juiste persoon konden vinden.
Toen zijn we in gesprek gegaan om dat op te lossen. Het Landelijk WSP Gemeenten en UWV stelden voor om in een convenant contactgegevens uit te wisselen en afspraken te maken over de samenwerking. Dat hielp enorm: veel Winkelmanagers gaan nu automatisch naar een WSP om kandidaten te zoeken en andersom benaderen gemeenten en UWV ons hierover nu makkelijker.
Ambassadeurschap en leren van voorbeelden
Inclusiever worden is werk van een lange adem. Je moet in het begin constant dingen bevechten, je niet laten afleiden door de beren op de weg. Zelf kreeg ik als ambassadeur steeds meer medestanders. Bovendien werd de arbeidsmarkt krapper en dan ga je vanzelf breder zoeken. We hebben nu medewerkers van boven de pensioengerechtigde leeftijd.
Ik gebruikte de documentaire De Wasstraat als voorbeeld. Kijk jongens, dat bedrijf draait bijna helemaal op mensen met arbeidsbeperking. Dan krijg je collega’s mee. We staken ook veel op van andere bedrijven. Op bijeenkomsten van het Landelijk WSP Gemeenten gaven andere voorlopers zoals Albert Heijn presentaties. En bij mijn opleiding over inclusief werkgeven kon ik ervaringen uitwisselen met onder meer Vattenfall en ABN.
Nieuwe stappen
Uiteindelijk hebben we het voor elkaar gekregen dat moederbedrijf Maxeda DIY Group diversiteit en inclusie een belangrijke plek heeft gegeven op de duurzaamheidsagenda. Er kwam een nieuwe, bredere projectgroep, ook onder mijn leiding. We zijn daarvoor nu het projectplan aan het schrijven en er moeten nieuwe stappen worden gezet. Er zijn afspraken gepland met het Landelijk WSP Gemeenten om het arrangement te verlengen. Dat willen we ook allebei heel graag. We hebben leuk contact. Ik vertel ze regelmatig hoeveel mensen uit de doelgroep we inmiddels hebben aangenomen. Het groeit heel hard, van juni tot oktober 2022 is het toegenomen van 57 tot 144 medewerkers.
Kennis van projectgroep naar Winkelmanagers
In het begin hadden we niet goed in beeld wie er in de doelgroep zitten, hoe procedures lopen en hoe het zit met subsidies. Dat vind ik het meest complex, het is echt in elke gemeente weer anders. Inmiddels weten we dat wel precies, en die kennis hebben we met alle Winkelmanagers gedeeld. Om te leren een goede collega te zijn voor werknemers die ondersteuning nodig hebben, volgden een flink aantal Winkelmanagers een Harrie-training. Die hebben het Landelijk WSP Gemeenten en UWV georganiseerd. We willen ook met interne jobcoaches gaan werken, maar dat is nog niet opgestart.
Bestaande functie, maar op maat gemaakt
We hebben twee hulpmiddelen ontwikkeld die in onze organisatie heel goed werken. Het eerste is een Excel-lijst met meer dan vijftig taken om helder te krijgen wat mensen wel of niet kunnen. Met een nieuwe medewerker lopen we die lijst door en vragen: welke taken denk je dat je kunt uitvoeren. Ze krijgen een bestaande baan, medewerker verkoop of medewerker verkoopondersteuning met het bijbehorende salaris, maar doen binnen die functie niet alle werksoorten. We kijken gaandeweg of alles haalbaar blijkt en of er taken bij kunnen komen. Ze mogen ook al onze opleidingen doen, maar het hoeft niet.
Daarnaast maken we voor elke medewerker een begeleidingsplan. Hoe ga je met deze medewerker om, welke vragen moet je stellen? Dat plan is voor de Winkelmanagers, maar vaak dragen die dat over aan directe collega die de medewerker begeleidt.
Iedereen telt mee, samen klaren we de klus
Waarom zou je deze werkzoekenden een stempeltje moeten geven? Ze draaien gewoon mee in onze winkels. Voor zover klanten er iets van merken waarderen ze het meestal. Ik heb in ieder geval geen negatieve geluiden gehoord. We geven altijd wel de instructie: weet je het antwoord niet, ga dan niet improviseren. Je kunt daarvoor bij je collega’s terecht, dus doe dat dan ook.
Sommige werknemers hebben nagenoeg geen begeleiding nodig. Maar aan iemand met autisme bijvoorbeeld, moet je meer aandacht schenken; zorgen voor een vaste begeleider en veel structuur. De takenlijst helpt daarbij, je kunt er een overzicht mee maken wat iemand uur voor uur moet doen. We hebben de slogan bij ons telt iedereen mee, samen klaren we de klus. Dat is ook echt zo. Heb je een vorm van talent en pas je bij ons, dan ben je welkom. We gaan samen kijken hoe je verder komt.
Het moet bij je passen
Er werken ruim 4.000 mensen in onze winkels. Niet elke Winkelmanager heeft mensen met een arbeidsbeperking in het team en daar sturen we ook niet op. Het moet bij je passen, anders werkt het niet. Andere Winkelmanagers moet je juist afremmen. Sommige winkels hebben 3 mensen uit de doelgroep. Dat vind ik zelf te veel. Je moet iedereen wel goed kunnen begeleiden.
Het heeft me verrast hoeveel collega’s wel extra stappen willen zetten. Ook mensen van wie ik het niet had verwacht. Als je doorvraagt blijkt dat er ergens in de familie iemand zit met een handicap. Zelf heb ik een zoon met een beperking waardoor hij moeilijk aan het werk kan komen. Maar de binding met mensen met een arbeidsbeperking zit dieper. Ik ga ook graag naar een restaurant in Maastricht dat grotendeels wordt gerund door mensen met een beperking. Dat vind ik geweldig.
Goed voor je bedrijf
Ons inclusiviteitsbeleid levert ons veel op. Allereerst gemotiveerde, betrokken werknemers die zelden ziek zijn en altijd goede zin hebben. Natuurlijk blijkt er ook weleens iemand toch niet bij ons te passen. Dat moeten we dan oplossen, dat doe je met andere werknemers ook. Een bijkomend voordeel zijn ook de subsidies en ondersteuningsmogelijkheden.
Zelf vind ik het vooral mooi om mensen te zien groeien. Vorige week heeft een van onze medewerkers met een autistsche beperking op een UWV-bijeenkomst verteld over zijn werk bij Praxis. Hij is een fantastische medewerker, hoe kan het dat zo iemand aan de kant zou staan? Bedrijven zoals wij die al inclusief bezig zijn moeten blijven uitdragen hoe waardevol dat is. Ik probeer dat ook zo veel mogelijk te doen via LinkedIn-discussies en bijeenkomsten.
Begin klein en neem weerstand bij voorbaat weg
Mijn advies aan bedrijven die inclusiever willen worden: doe het stap voor stap. Begin op één locatie met enkele ambassadeurs en breid dat uit. De fout die ik in het begin maakte was dat ik te snel te veel wilde. Daardoor haakten mensen af. Je moet jezelf de tijd gunnen. En zoek contact met het Landelijk WSP Gemeenten, zorg dat je elkaar kent. Zeker in een krappe arbeidsmarkt liggen er nog enorm veel kansen.
In het begin hebben we nagedacht welke weerstand we zouden kunnen krijgen en hoe we die weg zouden kunnen nemen. Een bezwaar zou kunnen zijn dat de begeleiding te veel tijd kost. Daarom zorgden we voor een praktisch begeleidingsplan. Een andere mogelijke tegenwerping: maar die mensen kunnen niet alles. Dus toen hebben we de takenlijst gemaakt waarmee je het werk binnen bestaande functies voor iemand passend kan maken.
Ik hoop dat steeds meer bedrijven zich aansluiten. Alleen al in Zuid-Limburg staan er nog 10.000 mensen met een WIA- of Wajong-uitkering langs de kant. Die kan ik niet allemaal bij Praxis plaatsen. Er is voor iedereen werk te vinden dat past. Ga het gewoon doen, ga aan de slag, vanuit een positieve mindset, dan komt het wel goed.
Praxis, de Nederlandse tak van de Maxeda DIY Group is een van de grootste doe-het-zelfketens in Nederland. Praxis heeft ruim 4.000 medewerkers die werken in de 191 winkels of op het hoofdkantoor in Amsterdam.
