Het Rijksbudget voor de uitvoering van de Participatiewet door gemeenten is te laag. Uit een onderzoek van bureau Berenschot blijkt dat dit tekort dit jaar 1,2 miljard euro is. In 2026 zal het tekort zelfs zijn opgelopen tot 1,5 miljard euro. Gemeenten worden hierdoor gedwongen tot het maken van gevoelige keuzes.
Het belangrijkste doel van de Participatiewet was het inclusief maken van de Nederlandse arbeidsmarkt. Iedereen moest op een manier die voor hem of haar geschikt was, kunnen bijdragen. Vooral voor de groep die extra begeleiding nodig heeft, lopen de kosten al snel op. Zonder de middelen om deze kosten ook te kunnen financieren, lijkt het volledig inclusief maken een onmogelijke opgave te worden.
Gemeenten die niet uitkomen met het beschikbare budget, moeten het tekort zelf bijpassen. Om dit te voorkomen, wordt de aandacht met grote regelmaat verlegd naar de groep die het snelst geplaatst kan worden in betaald werk. De groep werkzoekenden die hier wat meer tijd voor nodig heeft verdwijnt hierdoor naar de achtergrond, terwijl ook zij vaak een passend antwoord zijn op de capaciteitsvraag van grote én kleinere werkgevers.
Bureau Berenschot roept het kabinet op om de Participatiewet en haar financieringsstructuur aan te passen. Het is niet voor het eerst dat rapporten uitwijzen dat de Participatiewet anders en beter kan. Meer verwachten voor minder geld (bij de invoering van de Participatiewet werd een structurele bezuiniging van 1,6 miljard euro doorgevoerd) is onhaalbaar gebleken.
In de gesprekken met zowel werkgevers met lopende arrangementen, als met nieuwe werkgevers blijft het Landelijk WSP Gemeenten aandacht en inhoud besteden aan de volledige gemeentelijke doelgroep. De insteek blijft om, waar mogelijk en samen met de collega's van UWV, de vraag naar arbeidscapaciteit in te vullen met een zo breed mogelijke doelgroep. In een tijd waarin voor steeds meer beroepen een tekort aan beschikbare medewerkers bestaat, zullen werkgevers en de publieke dienstverleners zich creatief en flexibel moeten blijven opstellen. Om zo passende medewerkers naar zich toe te trekken en aan zich te blijven binden. Zij zullen zich met een open blik moeten oriënteren op manieren om succesvol, duurzaam en inclusief samen te werken. Het Landelijk WSP Gemeenten kan hierin begeleiden.