Stel je voor: je wordt jurylid van een MVO-award voor bedrijven in jouw provincie. Een hele eer! Het gaat om het in het zonnetje zetten van ondernemers die zich inzetten voor de 3 P’s van people, profit en planet. Het accent bij deze award ligt op de P van people en er kan er uiteindelijk eentje de MVO-award 2021 winnen, hoe gaaf is dat!?! Onze coördinator Inge Willems neemt u mee in de uitvoering van haar rol als jurylid.
De vragen waarover jezelf als als jurylid moet buigen, zijn: “Hoe actief zijn de genomineerde bedrijven bezig met het aannemen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt? En wie van hen onderneemt daarmee het meest inclusief?”
De grote vraag die de jury moet beantwoorden, is: wat is het beste voorbeeld en het meest MVO? We clusteren daartoe de bedrijven naar 3 typen en noemen daarbij steeds een fictief voorbeeld.
“Oude” bedrijven die inclusief gaan ondernemen
Op de eerste plaats zijn er bedrijven genomineerd die al 20 jaar of langer bestaan. Zij hebben een grote staat van dienst en zijn al jaren succesvol ondernemend. Zo’n bedrijf kan besluiten om in zijn personeelswerving de draai te maken naar inclusief ondernemerschap. Vaak zie je dat dat in eerste instantie door Social Return wordt ingegeven. Als voorbeeld noemen een bedrijf in het aanleggen en onderhouden van riolering. Wil dit bedrijf opdrachten van de overheid gegund krijgen, dan moet zij een deel van de aanneemsom (vaak 5%) investeren in personeel met een afstand tot de arbeidsmarkt in het kader van Social Return. Het gaat meestal om werkzoekenden met een uitkering en soms ook leerlingen.
Dit bedrijf ontwikkelt zich vervolgens op dit vlak door door een PSO-certificaat te verwerven. Dat betekent dat zij jaarlijks een behoorlijk aandeel van het personeelsbestand moet aantrekken uit de doelgroep. Dit certificaat kan bij aanbestedingen aantonen dat het bedrijf voldoet aan de Social Return-eisen.
Het bedrijf maakt het inclusief ondernemen vervolgens onderdeel van zijn merkbelofte. Het MVO komt in de eigen merkwaarden tot uitdrukking en het bedrijf vertelt dit overal rond.
Nieuwe bedrijven die inclusief gaan ondernemen
Op de tweede plaats zijn er bedrijven genomineerd voor de Award die direct bij hun oprichting als insteek kiezen inclusief te gaan ondernemen. Zij maken dit onderdeel van hun businesscase. Zij gaan vanaf de eerste dag heel bewust mensen rekruteren uit de doelgroep mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Vaak gaat het om mensen met een arbeidsbeperking en/of statushouders. De loonkostensubsidie die zij ontvangen worden ingebracht in hun jaarbegroting en zij nemen zelf jobcoaches in dienst voor de begeleiding die betaald worden door gemeenten of UWV. Als voorbeeld noem ik een klusbedrijf waarbinnen van 25 personeelsleden er 10 mensen een arbeidsbeperking hebben. Er zijn 8 senior-klussers die de rest onder hun hoede nemen. De klanten weten dat ze een sociaal ondernemer in de arm hebben genomen om te klussen en vinden dit prima. Het bedrijf floreert, mede door een bevlogen directeur.
Nieuwe bedrijven die inclusief ondernemen koppelen aan duurzaam ondernemen
Op de derde plaats zijn er bedrijven genomineerd die duurzaam gaan ondernemen en daarbij mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt inzetten. Dit zijn bedrijven die dus een dubbele doelstelling willen dienen. Zowel een bijdrage leveren aan een circulaire economie en/of energietransitie als aan inclusiviteit op de werkvloer. Een voorbeeld is een kringloopbedrijf. Bij dit bedrijf zie je bijv. dat het wit- en bruingoed wordt gerepareerd of gesloopt en dat er de waardevolle onderdelen uit worden gehaald. Dit werk wordt door mensen met een arbeidsbeperking gedaan, vaak via banenafspraken of beschut werk. Soms werken er ook werkzoekenden met behoud van uitkering in het kader van dagbesteding.
Dit soort bedrijven blijft vaak vrij kleinschalig werken. Het is nog niet zo gemakkelijk om op te schalen. Soms is er extra subsidiegeld nodig om het bedrijf levensvatbaar te houden of ligt er een relatie met een SW-bedrijf.
Wie is de grote winnaar?
En tja… dan nu de hamvraag. Wat is nu het beste voorbeeld en verdient een MVO-Award? Het “oude” grote bedrijf is knap geslaagd in het omvormen van de eigen onderneming tot een inclusief bedrijf. En daarbij gaat in 5 jaar tijd al snel om 100 of meer voorheen kansarme medewerkers die de gelegenheid krijgen weer volop mee te doen in een succesvol bedrijf. Deze wint dus als het gaat om impact qua aantallen.
Of zijn de “nieuwe” kleine bedrijven het beste voorbeeld waarbij het weliswaar om veel minder inclusieve banen gaat (5-10 bijv. per bedrijf in enkele jaren), maar die er wel in slagen om zelfstandig het hoofd boven water te houden in een ‘bestaande branche’ met een hele mooie inclusieve doelstelling. Hier kan het MKB een voorbeeld aan nemen.
Of zijn de echte winnaars toch het laatste voorbeeld van de nieuwe ‘dubbel’ impactmakende bedrijven, die duurzaam en inclusief weten te combineren in hun businessmodel? Qua idealen wint deze het, maar het is tegelijkertijd een niche waar maar plek lijkt voor een klein aantal ondernemers. Ook hier liggen de aantallen inclusieve banen laag per bedrijf maar wie weet groeit deze niche wel de komende jaren nu we steeds duurzamer willen produceren.
Wie zal winnen?
Volgens mij zijn het allemaal winnaars. Want alleen als we van alle drie de typen er voldoende hebben in Nederland, slagen we erin om het aantal van 12,7% van de bedrijven dat inclusief onderneemt, te verhogen naar 75% of meer.
Maar… zo werkt het niet in een jury. Aan het einde van de feestavond die binnenkort gepland staat, hebben we een winnaar die de jury de MVO-award 2021 het meeste gunt. Spannend!
Op wie zou jij als jurylid stemmen? Laat het ons weten via het contactformulier.