Welke 5 doelgroepen zijn nog beschikbaar voor je vacature?

Werkgevers gaan gebukt onder een grote krapte op de arbeidsmarkt. Vervelend want dat maakt dat het lastig is om de bedrijfsvoering rond te krijgen en/of de organisatie te laten groeien.

Er zijn veel verschillende doelgroepen te onderscheiden op de arbeidsmarkt. Het is daarom handig om ze te segmenteren. Wie is er nog beschikbaar voor je vacature?

In deze blog zoomen we in op 5 doelgroepen in de arbeidsmarkt.

1. Jongeren
2. ZZP’ers
3. (Ontslagbedreigde) werkenden
4. 50-plussers
5. Arbeidsbeperkten

1. Jongeren

De groep jongeren (17 tot 25 jaar) is een belangrijke doelgroep, aangezien zij op deze leeftijd vaak de eerste stappen op de arbeidsmarkt zetten. Volgens het CBS bestaat ongeveer 28% van de gehele Nederlandse bevolking uit jongeren, het is dus een grote doelgroep. De Coronacrisis heeft de afgelopen 2 jaar veel invloed gehad op het werken en leren van deze doelgroep. Vanwege de Coronacrisis is een groot beroep gedaan op de solidariteit van jongeren. Die gevolgen voor jongeren liggen op vier terreinen: sociaalpsychologisch, onderwijs, arbeidsmarkt en economische vooruitzichten (Financieel Dagblad, 2021). Bij economische neergang loopt het werkloosheidscijfer bij jongeren bijna twee keer zo snel op dan gemiddeld. Deze trend herhaalt zich bij elke crisis. De arbeidsmarktpositie van jongeren is tijdens de coronacrisis dan ook verslechterd. Jongeren worden vaak als eerste ontslagen. Nog niet alle jongeren zijn aan het werk, vooral laagopgeleiden zijn nog relatief vaak werkloos.

2. ZZP’ers

ZZP staat voor ‘Zelfstandige zonder personeel’. Nederland telt ongeveer 1,1 miljoen ZZP’ers. Deze term wordt vaak gebruikt in plaats van freelancer of zelfstandig ondernemer. Het gaat bij deze groep dus om ondernemers. Er zijn algemene trends voor deze doelgroep, maar er zijn ook specifieke trends voor bepaalde sectoren die een sterke invloed hebben op de ZZP’ers in die sectoren.

Veel ZZP’ers hebben in de Coronacrisis minder uren gemaakt. Nog steeds zijn ze er niet allemaal helemaal bovenop. Op de vraag waarom ze zelfstandig ondernemer zijn geworden, noemen ZZP’ers het vaakst als reden dat ze zoeken naar een nieuwe uitdaging. Als tweede voornaamste reden geven ze aan dat ze zelf kunnen bepalen hoeveel en wanneer ze werken. Niet (meer) voor een baas willen werken en het zelfstandig ondernemerschap ‘als roeping’ zijn ook veel genoemde argumenten. Hier zul je aan tegenmoet moeten komen, wil je ze inzetten voor je organisatie.

3. (Ontslagbedreigde) werkenden

De groep werkenden is de grootste van de 5 doelgroepen. Er zijn 9 miljoen werkenden waarvan 1,7 met een flexibel dienstverband. Hierbij zoomen we in het bijzonder in op de groep ontslagbedreigde werkenden. Het CBS definieert de beroepsbevolking als volgt: ‘alle personen van 15-64 jaar die ten minste 12 uur per week werken of actief dergelijk werk zoeken’. In een Europese context wordt vaak de leeftijd 18-64 aangehouden. Ontslagbedreigde werkende zijn personen in de beroepsbevolking wiens baan dreigt te verdwijnen of waarvan de werkzekerheid niet vanzelfsprekend is. Het treft bepaalde specifieke sectoren, bedrijven en functies dus het is zoeken naar een speld in een hooiberg maar ze zijn er wel.

De komende jaren stromen meer babyboomers uit dan dat er aan nieuwe werknemers op de arbeidsmarkt bijkomen. Dit zorgt voor een verschuiving op de arbeidsmarkt, veelal komen er hierdoor moeilijk te vullen vacatures voor de sectoren techniek, zorg en onderwijs bij (We Talent, 2021). Dit biedt mogelijk kansen voor personen die met ontslag worden bedreigd.

Er is een woud aan aanbieders (van arbodienst tot vakbond tot particuliere coach tot Regionaal Mobiliteitsteam (RMT) en loketten en de werkenden kunnen jouw vacature mogelijk lastiger vinden dat je misschien denkt. Bovendien moet je rekening houden met een afwachtende, passieve houding bij sommige mensen. Die wordt mede versterkt door de lange duur waarin mensen reeds thuis werken. Dit kan je bijv. doorbreken door lotgenoten en hun verhalen in te zetten.

4. 50-plussers

De groep 50-plussers (mensen van 50 jaar en ouder) is de afgelopen 20 jaar sterk gestegen in aantal in Nederland. De stijging vlakt de komende jaren iets af maar zet wel door. Dit heeft gevolgen voor de arbeidsmarkt en de arbeidsparticipatie van personen in deze groep.

Momenteel zijn er ongeveer 7.171.500 50-plussers in Nederland. Dit is ongeveer 41% van de bevolking. In 1950 was nog minder dan een op de drie volwassenen in Nederland een 50-plusser. (CBS StatLine, 2021). 50-plussers zijn meer gaan werken. Vooral binnen de leeftijdscategorie van 60 tot 67 jaar heeft er een grote groei plaatsgevonden. Dit is onder andere een gevolg van de verhoging van de pensioenleeftijd. Veel 50-plussers komen na het verlies van hun baan moeilijk weer aan het werk. Hierdoor is de (langdurige)werkeloosheid onder 50-plussers in verhouding hoog. Naarmate de werkloosheid langer duurt, wordt het voor hen alleen maar moeilijker om aan werk te komen. Daarmee dreigt een grote groep mensen met talent en ervaring buitengesloten te worden van de arbeidsmarkt.

Door in te zetten op om- en bijscholing kan voorkomen worden dat 50-plussers hun baan verliezen en blijven ze in het bezit van relevante kennis en vaardigheden. De arbeidsmarkt is momenteel een vraagmarkt waarbij krapte ontstaat in bepaalde sectoren zoals bouw, industrie, logistiek, agribusiness, onderwijs en zorg. Dit zijn sectoren waarbij er potentieel kansen liggen voor 50-plussers, omdat er vanwege de krapte op de arbeidsmarkt het niet anders kan dan de groep 50-plussers te overwegen.

Soms is het geloof en het zelfvertrouwen van de 50-plusser weg. Dit vraagt al tijdens de selectieprocedure om het bieden van persoonlijke aandacht, het activeren van de 50-plusser en investeren. Hierbij is het ook belangrijk dat successen en ‘good practices’ worden gedeeld en gepubliceerd.

5. Arbeidsbeperkten

Arbeidsbeperkten zijn mensen die door ziekte of een handicap (deels) arbeidsongeschikt zijn of worden. Daardoor kunnen zij niet of niet volledig werken of verdienen zij door hun beperking onvoldoende. Daarbij kun je denken aan zowel fysieke als psychische belemmeringen of een combinatie daarvan. 240.000 arbeidsbeperkten in Nederland staan in het doelgroepregister voor de banenafspraak. Daarvan zijn ongeveer 120.000 mensen aan het werk. 

Sinds 2015 is de Participatiewet van kracht. Sinds de invoering van deze wet is er veel veranderd in de voorzieningen voor arbeidsbeperkten. Er zijn een aantal regelingen met betrekking tot werk gestopt en er zijn een aantal nieuwe regelingen bijgekomen. Daardoor zijn er veel verschillende regelingen naast elkaar elk voor specifieke doelgroepen.

Weinig werkgevers hebben iemand met een arbeidsbeperking in dienst (12,7%). Het gaat dan om de arbeidsbeperkten in alle regelingen tezamen. Grote werkgevers hebben vrijwel altijd arbeidsbeperkten in dienst maar middelgrote en kleine werkgevers niet.

Hoe verder?

Voor werkgevers geldt dat het Werkgeversservicepunt (WSP) in jouw regio helpt bij het creëren van een geschikte match tussen jouw bedrijf en iemand met een arbeidsbeperking. Ook kunnen zij helpen met het maken met de match met jongeren en 50-plussers die (soms langdurig) werkloos zijn. Het WSP is een samenwerkingsverband van UWV, gemeenten en SW-bedrijven in de arbeidsmarktregio. Hiermee is het WSP hét aanspreekpunt voor werkgevers in de regio.

Voor grote landelijke werkgevers zijn de Landelijk Werkgeversservicepunten Gemeenten en UWV opgericht zodat zij niet met elk WSP apart hoeven te schakelen. Je vindt hierover op deze site meer informatie.

Gebruikte bronnen:

CBS StatLine. (2021). Bevolking; geslacht, leeftijd en burgerlijke staat, 1 januari. Opgehaald van Opendata.cbs.nl

CBS. (2018). Arbeidsparticipatie naar leeftijd en geslacht. Opgehaald van cbs.nl

CBS. (2021). Dossier ZZP.

CBS. (2021). Is elders in de EU het aandeel zzp’ers zo hoog als in Nederland?

CBS. (2021). Werkenden. Opgehaald van CBS.nl

Financieel Dagblad. (2021). Leg de Coronarekening niet bij de jongeren neer. Opgehaald van fd.nl

We Talent. (2021). 7 trends op de arbeidsmarkt van 2021. Opgehaald van wetalent.nl

Wise up Consultancy (2021). Whitepaper De 6 belangrijkste doelgroepen op de arbeidsmarkt